zondag 20 februari 2011

Plakken van rijstpapier

Eindelijk de tijd gevonden om al het recente werk, gemaakt op rijstpapier, te plakken.
Het plakproces is de bewerking die nodig is om het rijstpapier weer vlak te krijgen anders kun je het nooit mooi (lees: zonder kreukels) inlijsten. Door het beschilderen is het papier gaan werken en dat is niet meer recht te strijken, ook bij echt strijken trek je er dan plooien in. De enige manier om dat weer glad te krijgen is om het helemaal te doordrenken met vocht en opgespannen te laten drogen. Dat is een hachelijk karweitje, want het scheurt bij het minste geringste. De chinezen noemen dat - in goed engels - mounten. Het rijstpapier wordt helemaal natgemaakt (een mengsel van water met aluin en nog wat) en op een ander stuk papier geplakt, het wordt gespannen en droogt dan glad op, bevestigd aan dat andere papier.
Ik doe het anders, ik heb geen goede ervaringen met het plakken op een anders stuk papier. Ten eerste laat het uiteindelijk weer los en ten tweede, en meest belangrijke, het papier scheurt in het proces te vaak. De oplossing daarvoor is om alleen dikker rijstpapier te gebruiken, maar dat dikkere papier schildert weer minder fijn en ik vind dat het de inkt minder mooi opneemt, waardoor het schilderij minder mooi wordt.
Het ene rijstpapier scheurt sneller dan het andere. Dat is altijd weer uitproberen bij nieuw papier. Maar wat vooral ook geldt is: hoe groter het papier, hoe moeilijker het plakken omdat een half nat vel eerder scheurt dan een heel nat vel en grote vellen zijn moeilijk in één keer egaal nat te krijgen.

Ik gebruik water vermengd met een heel klein beetje behangplak. Heel voorzichtig plak ik het werk, met de afbeelding naar beneden, op de tafel. Voorzichtig probeer ik alle luchtbelletjes weg te strijken met een brede kwast. Niet te lang, liever een luchtbelletje dan dat het papier scheurt. En dan afblijven, wachten tot het echt goed droog is. minstens acht uur, maar in de winter als de zon niet naar binnen op tafel schijnt nog langer.



Dan als het droog is trek ik het heel voorzichtig van tafel af.
Meestal spaar ik het werk op en als ik weer een hele stapel heb, ga ik plakken. Ik kan maar 2x per dag plakken, sneller droogt het niet. Dus voor het slapen gaan plakken, zodat het in de loop van de ochtend droog is en een nieuwe plaksessie kan beginnen. Zoals je ziet is de hele tafel bezet, dus geen plaats om andere dingen te doen.
Deze laatste keer had ik zoveel werk opgespaard dat ik 3 weken nodig heb gehad om het geheel te plakken. Dan is werken op ander papier of doek toch wel een stuk makkelijker en vraag ik me wel eens af waarom ik op rijstpapier werk, als ik er zoveel extra werk aan heb. Maar als ik na een uitstapje op ander papier of doek weer eens op rijstpapier werk, word ik weer helemaal blij. Als thuiskomen, schilderen op rijstpapier is toch het mooiste.

Na het plakken komt het fotograferen, archiveren en website actualiseren. Ik ben dus nog wel even zoet.
Het fotograferen is nu gedaan. Nu moeten de foto's opgeknapt worden, randjes wegsnijden, witbalans corrigeren, anders ziet het er niet uit op de website en dan moeten de galleries van pobsb.nl worden geactualiseerd.

En dan tot slot:
Wat zal ik inlijsten? En wordt het niet weer eens tijd om te exposeren? Zoveel nieuw werk.

Hier alvast een voorproefje van het nieuwe werk, best groot, want het papier is ca. 30 cm hoog, dus onderstaande afbeeldingen zijn allemaal breder dan 100-150cm (ik moet ze nog precies meten, maar breder dan 2 meter zullen ze niet zijn, want dat kan ik niet plakken, de tafel is 2 meter) :





4 opmerkingen:

rijstpapiertje zei

Plak je er dan een ander vel rijstpapier overheen? Of bestrijk je alleen de achterkant en laat dit drogen?
Ik plak altijd met rijstmeel en water, maar is ook een hachelijk werkje.

POBSB zei

en wie ben jij dan ???
vroeger plakte ik er een ander vel tegen. daar ben ik mee gestopt omdat het weer losliet en ik het zonder extra vel net zo mooi vond. vroeger plakte ik ook met rijstmeel en water, maar ik vind het beter gaan met behangplak.
nou ben ik benieuwd naar je werk, laat eens wat zien!

Rietje zei

Ik worstel hier ook mee en heb al goed werk verknoeid. Is het een idee om een hogedruk plantenspuit te vullen met lijmwater? Achterkant besproeien en dan afdekken met een papieren laag en wollen vilt? Bij strijken is de kans dat het scheurt immers groot?
Welk papier gebruik je dat het werk op zichzelf kan blijven zonder ondergrond?

POBSB zei

Beste Rietje,
Ik gebruik ook een plantenspuit. Hier doe ik gewoon water in. Ik gebruik het om het papier een beetje 'dampig' te maken. Ik heb de ervaring dat het dan minder snel scheurt op het moment dat je het met een kwast verder natmaakt met het behangmengsel.
Bedekken met papier en vilt werkt niet als je niet probeert de luchtbelletjes weg te halen, je zult dus moeten wrijven om de belletjes tussen rijstpapier en 2e papierlaag weg te halen. Bij deze methode moet je proberen beide lagen van de tafel te krijgen (en hier zit mijns inziens het grootste scheurgevaar) , het geheel omdraaien en de tweede papier spannen, zoals je met aquarelpapier doet met tape.
Als je het op tafel laat liggen, moeten ook de belletjes tussen rijstpapier en tafel weg voor een mooi resultaat en als alles dan droog is, kun je het geheel van tafel trekken. Maar in dat geval moet je wel rijstpapier ( hetzelfde papier) gebruiken als 2e laag, want anders droogt het niet gelijk en plakken de beide lagen niet aan elkaar.
Ik gebruik het liefste het dunste rijstpapier dat ik krijgen kan. Dikker rijstpapier, die met dikke vezeltjes, plak ik niet, maar strijk ik. De vezelstructuur wordt niet mooi van het plakken en de inkt en verf tast dat papier minder aan, zodat strijken prima gaat.
Ik hoop je vragen beantwoord te hebben. Misschien moet ik eens een filmpje maken van het plakproces, ik zal er eens over nadenken.